Pozostałości życia, pozostałości śmierci — czy ruiny należą do przeszłości, czy do nas? | spotkanie z cyklu "Sztuka i filozofia"

Pozostałości życia, pozostałości śmierci — czy ruiny należą do przeszłości, czy do nas? | spotkanie z cyklu "Sztuka i filozofia"

Start: 25 listopada 2015 17:00
Koniec: 25 listopada 2015 20:00
free
Spotkanie z cyklu Sztuka i filozofia towarzyszące wystawie „Zaraz po wojnie”

sala multimedialna
wejście od ul. Burschego
wstęp wolny

Otwarty wykład gościnnie poprowadzi prof. Wiesław Juszczak, wybitny historyk sztuki i znawca kina, którego prelekcji będą towarzyszyć fragmenty filmów Federica Felliniego Satyricon (1969) oraz Rzym (1972).
W trakcie seminarium dla grupy studentów ASP i IF UW — odwołując się do zaprezentowanego materiału filmowego, a także do wystawy „Zaraz po wojnie”—– będziemy chcieli zastanowić się nad sensem ruin.
„Zabytek” jest czymś „zabytym”, czyli zapomnianym, co jednak nie zostało całkowicie wyparte z pamięci i pozostało, by świadczyć. Jak wyjaśnia etymologię tego słowa Aleksander Brückner, zabytek jest tym „co z bytu dawnego zostało”. Co jednak zostaje z dawnego bytu? Wiek XIX to narodziny nowego kultu — „kultu ruin", w którym dla Aloisa Riegla, jego pierwszego teoretyka, nowoczesność spotyka się ze starożytnością. Może to prowokować do konfliktu między dwiema różnymi wartościami, dwoma czasami. Wedle Georga Simmela z kolei w zabytkowej, niszczejącej budowli dochodzi do spotkania dwóch różnych aspektów rzeczywistości: „Ruina budowli (...) jest znakiem, że w szczątkach dzieła sztuki poczęły działać inne, pochodzące od natury siły i formy, a w rezultacie to, co w ruinie jeszcze żyje ze sztuki, i to, co już żyje w niej z natury, staje się nową całością, tworzy pełną charakteru jedność". Wiek XX pozostawił po sobie ruiny, które trudno wpisać w którąś z tych postaw: nie są obdarzone ani przygaszonym splendorem starożytności, ani ożywczą siłą natury. Czego świadectwem jest dziś ruina? Czy stanowi pozostałość śmierci, czasem nawet oskarżycielski dowód zbrodni, czy może jest tym, co pozostaje z życia? Jak podkreśla Jacques Derrida: „Nie można kochać pomnika, dzieła architektury, instytucji inaczej niż w nietrwałym doświadczeniu ich kruchości: nie zawsze tu były, nie zawsze będą, są skończone. Właśnie z tego powodu kocha się je jako śmiertelne, poprzez ich życie i śmierć, poprzez widmo lub zarys ich ruiny, swej własnej ruiny — którą one są, lub którą zapowiadają. Jak można kochać inaczej, aniżeli w tej skończoności?”. Czy potrafimy myśleć o naszej własnej współczesności, która wydaje się wszystko zachowywać w niezmienionej postaci przez pryzmat ruiny?
Sztuka i filozofia to cykl wykładów i seminariów organizowanych we współpracy z Instytutem Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego.

prowadzenie: dr Monika Murawska, dr Mateusz Salwa, dr Piotr Schollenberger

Terminy pozostałych wykładów: środy godz. 17
16.12; 13.01; 27.01; 24.02; 9.03; 23.03; 6.04; 20.04; 4.05; 18.05; 1.06; 8.06

Najlepsze filmy na kanapowego lenia
Top Gun od dziś w kinach
Piękno opuszczonych scenografii filmów...porno