Polski Kościół wobec antysemityzmu – spotkanie z cyklu Warszawa Dwóch Powstań
„Antysemityzm nie ma żadnego usprawiedliwienia i zasługuje na bezwzględne potępienie” – słowa te wypowiedział w 1997 r. papież Jan Paweł II podczas konferencji dotyczącej genezy antyjudaizmu w środowiskach chrześcijańskich. Stwierdzenie to było swoistym preludium, którego owocem był potem dokument watykańskiej Komisji do spraw Stosunków Religijnych z Judaizmem zatytułowanej „Pamiętamy: Refleksje nad Szoah”. Możemy w nim wyczytać między innymi taki fragment: „Naglący charakter i znaczenie nauczania, które musi być przekazywane na temat judaizmu naszym wiernym, jak również fakt, że musi być ono precyzyjne, obiektywne i dokładne, wiąże się z niebezpieczeństwem antysemityzmu, który zawsze gotów jest pojawiać się w różnych formach na nowo. Chodzi nie tylko o wykorzenienie z umysłów naszych wiernych resztek antysemityzmu, które jeszcze tu i ówdzie można napotkać, lecz zwłaszcza o pogłębienie, poprzez ten wysiłek wychowawczy, dokładnej znajomości szczególnej więzi, która nas jako Kościół wiąże z Żydami [...].” Jak na tym tyle wygląda praktyka polskiego kościoła? Od 1989 r. funkcjonuje w Polsce specjalne ciało – Polska Rada Chrześcijan i Żydów, której celem jest właśnie przyczynienie się do przezwyciężania stereotypów i pogłębiania kontaktów międzyreligijnych. Warto też prześledzić stosunek Polskiego kościoła do społeczności żydowskiej w przeszłości – w Polsce międzywojennej, podczas II wojny światowej i Holocaustu, a także w początkach istnienia Polski Ludowej. Historia relacji polskiego kościoła wobec polskich Żydów jest burzliwa i obfituję w wiele złych, ale i dobrych momentów. Mamy w tym zbiorze z jednej strony żydowski żal za czasy II RP i milczenie hierarchów podczas Zagłady, z drugiej natomiast znaną i piękną kartę ukrywania Żydów przez siostry zakonne różnych zgromadzeń. Robiono to z wielką ofiarnością i poświeceniem. Czy możliwe są w tym względzie jakieś uogólnienia? Ważne jest też inne pytanie – jak trudna przeszłość w relacjach polsko-żydowskich i stosunek do tego polskiego kościoła może mieć wpływ na jakość polskiego katolicyzmu? Czy może on mieć przełożenie na dzisiejsze postawy antysemickie? Warto w tym kontekście przypomnieć niedawną, bulwersującą opinię publiczną obecność ONR-u w białostockiej katedrze. Czy to tylko przykry incydent a generalnie bardzo dobre relacje na linii judaizm – chrześcijaństwo najlepiej przyczynią się do marginalizowania zjawiska antysemityzmu?
W rozmowie udział wezmą:
dr Damian Pałka – historyk, Zakład Badań Narodowościowych Instytutu Slawistyki PAN, autor książki „Kościół katolicki wobec Żydów w Polsce międzywojennej"
ks. Kazimierz Sowa – duchowny katolicki, publicysta i komentator, były dyrektor Religia.tv., w TVN24 Biznes i Świat prowadzi program „Piąta strona świata”
Rabin Stas Wojciechowicz – zastępca przewodniczącego Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, rabin reformowany Centrum Społeczności Postępowej i Synagogi Ec Chaim Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie
prof. Jan Żaryn - prof. Jan Żaryn - historyk, publicysta, senator RP IX kadencji, w przeszłości związany z Instytutem Historii PAN, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie a także Instytutem Pamięci Narodowej. Jedną z jego specjalności badawczych jest historia Kościoła katolickiego w Polsce w XX w.
Prowadzenie:
dr Mikołaj Mirowski – historyk i publicysta, Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, współpracownik „Liberté!” i Forum Żydów Polskich
Termin: 27.04.2016 r. (środa), godz. 18:30. Audytorium Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Wstęp wolny
