W latach 2012–2015 warszawską Tęczę wielokrotnie odbudowywano i niszczono w rezultacie konfliktów między grupami jej przeciwników i obrońców. Jak można wynieść z lektury dyskursu prasowego, „entuzjaści” przeważnie łączyli obecność rzeźby w przestrzeni publicznej ze zwiększoną akceptacją dla dążeń emancypacyjnych społeczności LGBT w Polsce. Przeciwnicy Tęczy z kolei postrzegali ją jako symbol hegemonicznego „projektu europejskiego”, który krytykowali za tendencję do ujednolicania niezbywalnych różnic kulturowych i religijnych, wstępujących w obrębie transnarodowej wspólnoty.
Julita Wójcik od początku mówiła o Tęczy, że jej rzeźba jest „po prostu piękna” i całkowicie „wolna” od jakiegokolwiek zaangażowania społeczno-politycznego. Artystka podkreślała to, że każdy może nadać Tęczy własne znaczenie, bo jest ona „dziełem otwartym” i jako takie może wygenerować nieograniczoną liczbę własnych odczytań. Można więc powiedzieć, że pomimo tego, iż Tęcza została pierwotnie ofiarowana jako „czysty dar” (Purves 2004), „wolny” od jakiegokolwiek zaangażowania czy z góry przypisanych mu znaczeń, rzeźbę i tak wkrótce zawłaszczyły różne publiczności jej „odbiorców”. Seminarium poświęcone biografii społecznej Tęczy będzie okazją do prześledzenia zarówno wielości „odpowiedzi” na Tęczę, jak i tego, w jaki sposób Julita Wójcik stworzyła warunki dla powstania jej wielo-autorstwa. To bowiem właśnie dzięki jej decyzji Tęcza stała się radykalnie demokratycznym dziełem sztuki, choć, jak należy to podkreślić, jej „demokratyczne właściwości” nie korespondowały z liberalnie pojmowaną sferą publiczną, wyobrażaną na kształt konsensualnej zgody zawieranej pomiędzy racjonalnie postępującymi „jednostkami”.
Moderacja
dr Weronika Plińska
Antropolożka kultury, doktor nauk humanistycznych, zajmuje się antropologią sztuki i kultury materialnej, animacją kultury/community arts, etnografią „wspólnot profesjonalistów” oraz metodologią badań społecznych, obecnie współpracuje z Helsińską Fundacją Praw Człowieka.
Uczestnicy:
dr Michał Łuczewski
Socjolog, psycholog, dyrektor programowy Centrum Myśli Jana Pawła II, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Autor książek: Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej (nagrody im. Stanisława Ossowskiego i im. księdza Józefa Tischnera) i Solidarity Step by Stepi. Stypendysta Fundacji na rzecz Nauki Polskiej i Fundacji Fulbrighta. Redaktor pisma antydyscplinarnego „Stan Rzeczy” i magazynu apokaliptycznego „44/Czterdzieści i cztery”. Ostatnio wyprodukował film Ojciec, syn i przyjaciel.
Urszula Uschi Pawlik
Aktywistka, członkini chrześcijańskiej grupy LGBTQ Wiara i Tęcza, wieloletnia redaktorka naczelna czasopisma internetowego społeczności LGBTQ homiki.pl, współzałożycielka inicjatywy Miłość Nie Wyklucza walczącej o związki partnerskie i równość małżeńską. Z zawodu tłumaczka i redaktorka.
Julita Wójcik
Absolwentka Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie ukończyła dyplom w pracowni prof. Franciszka Duszeńki. Otrzymała nagrodę Paszport Polityki (2012) oraz Royal Scottish Academy Award (2013). Wielokrotna stypendystka Ministra Kultury (1995/6, 2001, 2003, 2005, 2007) oraz Fundacji Kultury (2001), Miasta Gdańska (2002), Marszałka Województwa Pomorskiego (2003). Rezydentka m.in.: Art in General w Nowym Jorku (2006) czy Visegrad Found (2010). Jej prace prezentowane były na licznych wystawach w kraju i zagranicą m.in.: (solowe) Falowiec, Galeria Platan, Budapeszt, (2012); The Horsecross Commission, Perth, HorseCross (2009), Making Things More Beautiful, uqbar,Berlin (2007); W samym centrum uwagi 8, Uwaga: Akcja!, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa (2006); Obieranie ziemniaków, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Mały Salon, Warszawa (2001) / (grupowe) State of Life, National Art Museum,Pekin, Chiny (2015); Critical Juncture, KochiMuziris Biennale, Kochi, Indie (2014); Lato w mieście, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa (2010); Poszliśmy do Croatan – strategie znikania, Hartware MedienKunstVerein, Dortmund, Niemcy (2011); Gender Check, MUMoK, Wiedeń (2009); Don’t Worry BeCurious! 4th Ars Baltica Triennale Sztuki Fotografii, Casino Luxemburg oraz Kunstraum Kreuzberg/Bethanien, Berlin oraz CSW Ryga (2008); News: Recent Acquisitions in Contemporary Art, The Israel Museum, Jerozolima (2006); Pod flagą białoczerwoną. Nowa sztuka z Polski, Narodowym Centrum Sztuki, Moskwa oraz Muzeum Sztuki, Tallin oraz CSW, Wilno (2004); WRO05 Festiwal Sztuki Mediów (2005); Architecture Of Gender: Contemporary Women’s Art in Poland, Sculpture Center, Nowy Jork (2003). Jej tymczasowe akcje odbyły się m.in.: w Warszawie/ Plac Zbawiciela – Tęcza (2012-2015); podczas festiwalu Narracje – Droga do Lasu, Gdańsk/ Wrzeszcz (2014); pod kopcem Kraka – Kopiec nieznanego artysty, nieznanej artystki, Kraków (2012); czy też w Domu Pracy Twórczej nad Jeziorem Wigry, Wigry (2009). Jej prace znajdują się w kolekcjach publicznych w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowym w Warszawie, Galerii Arsenał w Białymstoku, HorseCross w Perth/Szkocja oraz w The Israel Museum w Jerozolimie.
Piotr Pacewicz
Polski psycholog i dziennikarz, publicysta dziennika „Gazeta Wyborcza”. Absolwent Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1980 do 1989 był adiunktem w Instytucie Psychologii PAN, pracował także jako wykładowca psychologii społecznej na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie Zachodnim. W latach 80. związany z opozycją demokratyczną. Od 1981 do 1989 związany z „Tygodnikiem Mazowsze” (największego pisma podziemnej „Solidarności”) jako archiwista, następnie redaktor i twórca tekstów. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu. Jest jednym z założycieli „Gazety Wyborczej”, od 1995 do 2010 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego. Zajmuje się sprawami polskiej sceny politycznej, podejmuje też tematykę obyczajowo-społeczną. Jest jednym z regularnych komentatorów „Gazety Wyborczej”, zajmuje się tematyką obrony praw człowieka. Jest również pomysłodawcą i współorganizatorem licznych redakcyjnych akcji społecznych i promocyjnych „Gazety Wyborczej” (np. „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska Biega”). Współautor scenariusza do serialu Czwarta władza (2004).
Centrum Sztuki Wspołczesnej
Zamek Ujazdowski
22/06/2017
cykl {Transformacje}
spotkanie 12
dyskusja
Wokół biografii społecznej „Tęczy” Julity Wójcik
Termin
czwartek, 22/06/2017, 19:00
Miejsce
Sala dyskusyjna z instalacją Julity Wójcik na wystawie „Późna Polskość. Formy narodowej tożsamości po 1989 roku”