Architekturę miast warto wzbogacać różnorodnymi, innowacyjnymi rozwiązaniami. Zielone pionowe ściany zwiększają walory dekoracyjne budynków, które do tej pory straszyły swoim wyglądem. Ogrody dachowe dają ogromne możliwości wprowadzania dodatkowej zieleni np. w centrum miasta, gdzie zachodzi problem z brakiem miejsca. Są one przyjemnym obiektem do zwiedzania i szybko stają się taką atrakcją turystyczną, jak choćby Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego (możemy ją podziwiać chociażby na stronie zmieniamymiasto.pl).
Zaskakujący efekt może dać połączenie roślin – pnączy lub krzewów – ze sztuką uliczną. Nowoczesna zieleń z powodzeniem łączy się także z awangardowymi rzeźbami. Ponadto wiele odpowiednio formowanych gatunków nadaje się do tworzenia różnych figur. W ten sposób powstają nie tylko zielone dekoracje, ale także żywe krzesła, ławki, ogrodzenia i fotele. Z roślin można zaprojektować nawet całe budowle, takie jak drzewna katedra Cattedrale Vegatale we Włoszech.
Pionowe ogrody – czyli jak urozmaicić zieleń w mieście
Jedną z najpiękniejszych dekoracji murów, ścian i mostów są ogrody wertykalne. Jak podaje zielonyogrodek.pl, mogą sprawdzić się jako osłony śmietników zamiast obecnie ustawianych siatkowych ogrodzeń, ozdoba balkonów czy wręcz jako rodzaj ogrodzeń posesji. Szczególnie interesująco prezentują się zielone ściany ogrodzenia przeplatane z gabionami. Zieleń zasadzana w specjalnych kieszeniach i modułach rozrasta się, po pewnym czasie tworząc gęste, nieprzepuszczalne bariery. Do tej pory takie projekty można było podziwiać głównie w cieplejszych europejskich krajach. Ograniczeniem w Polsce jest bowiem klimat – wiele roślin uprawianych w ogrodach pionowych, pomimo pozornej pełnej mrozoodporności, przemarza. Do chętnie wykorzystywanych gatunków należą tu m.in. dąbrówka rozłogowa, rojniki, runianka japońska, żurawka, rozchodnik i tawuła.
Ogrody buduje się często przy uczelniach. Służą tam poniekąd jako poletka doświadczalne. Dobrym przykładem jest ogród pionowy usytuowany blisko rektoratu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Zielone ściany można budować na odpowiednich stelażach tak, aby były mobilne. Do tej pory taka technologia była wykorzystywana głównie w pomieszczeniach, jednak warto ją wdrażać także w zieleni miejskiej.
Ogrody dachowe – zieleń miejska uprawiana na kilku poziomach
To, co warto zobaczyć w Warszawie, z pewnością znajduje się na dachu BUW-u. Jest to obecnie jedna z najbardziej oryginalnych atrakcji turystycznych stolicy. Dachowy ogród został założony w 2002 roku i należy do najefektowniejszych obiektów tego typu w Europie. Składa się z części górnej (zajmującej powierzchnię 1 ha) oraz dolnej (o powierzchni 1,5 ha). Ogród został podzielony tematycznie według kolorystyki kwiatów i liści. Można wyróżnić w nim ogród złoty, srebrny, karminowy, zielony i wejściowy. Duże znaczenie jako element wielopiętrowości ogrodu dachowego odgrywają w nim drzewa i krzewy. W ogrodzie zbudowano także zbiorniki wodne, taras widokowy, mostki, kładki oraz ścieżki.
Kolejnym dobrym przykładem ogrodu dachowego jest Terma Bania w Białce Tatrzańskiej. W wodnym placu zabaw zielony dach niemal zlewa się z otoczeniem. Niestety, jak twierdzi ekspertbudowlany.pl, budowa podobnych miejsc jest ponad dwa razy droższa niż założenie tradycyjnego ogrodu. Zarówno projekt, jak i konstrukcja muszą być starannie przygotowane. Nie każdy obiekt wytrzyma obciążenie związane z umieszczeniem na nim podłoża, roślin, konstrukcji stałych i różnorodnych systemów, czyli ciężaru do 500 kg/m kw.
Sztuka uliczna połączona z zielenią?
Nowoczesna architektura może iść w parze ze sztuką uliczną. Murale, obrazy 3D na chodnikach czy napisy z mchu dodadzą kolorytu każdemu miastu. Przykłady Warszawy i Krakowa pokazują, że w Polsce dużą popularnością cieszą się murale o tematyce filmowej (www.zoliborzartystyczny.pl) i patriotycznej. Tymczasem sztuka może być jeszcze bardziej wyrazista, jeśli jej część będzie stanowiła żywa zieleń. Taki street art tworzy w Paryżu artystka Vinnie. Głównym motywem jej murali jest dziewczyna. Całość daje niesamowity efekt – na niektórych obrazach włosy bohaterki powstały z pnączy bluszczu pospolitego.
Aby łączyć piękne z praktycznym, trzeba zapewnić zieleni odpowiednie warunki. Możliwości jest wiele i warto z nich korzystać, ponieważ zielona architektura to dodatkowe oczyszczające powietrze „płuca”, a tych – jak wiadomo – potrzebuje każde rozwijające się miasto.