W ciągu ośmiu lat (2008-2016), fotografowie z międzynarodowego kolektywu Sputnik Photos pracowali w byłych republikach ZSRR. Powstało, liczące kilka tysięcy fotografii archiwum (Lost Territories Archive L.T.A.), które stało się bazą dla wystaw, książek oraz instalacji. Każda z nowopowstających narracji będzie dotykać innego aspektu ważnego dla obszaru postradzieckiego.

Tematem wystawy przygotowanej dla Centrum Sztuki Współczesnej są transformacje. Prezentuje ona spojrzenie na tereny byłego Związku Radzieckiego jako przestrzeni niedokończonej przemiany, w której wciąż jeszcze rodzą się nowe oblicza społecznej, politycznej i ekonomicznej organizacji. Kształtują się nowe, nierzadko efemeryczne formy. Wystawa opowiada o doświadczeniu, które jeszcze niedawno było naszym (polskim) udziałem.

Zdegradowane krajobrazy poligonów atomowych i kopalni uranu mieszają się tu ze świadectwami samoorganizacji ludzi, którzy na gruzach wczorajszego imperium budują nową codzienność. Weteranki minionych wojen sąsiadują z uchodźcami ze stref obecnych konfliktów. Granice coraz bardziej przesuwających się w stronę zachodu krajów bałtyckich, zderzone są z monumentalną architekturą współczesnej despotii, która m.in. w Azerbejdżanie powoli odtwarza znany sprzed lat kult jednostki. Na kolejnych zdjęciach przedstawione zostały złożone i często brutalne oblicza transformacji” – pisze kurator wystawy.

Wystawie towarzyszą dwa wydawnictwa: antysłownik terminów przed- i po-transformacyjnych związanych ze Związkiem Radzieckim, przygotowany przez kilkudziesięciu autorów z całego świata, wśród nich: pisarze, historycy, dziennikarze, naukowcy, kuratorzy, artyści i politolodzy. Drugie wydawnictwo to narracja wizualna, w której relacja człowieka z przyrodą, nauką i eksperymentem jest obrazem opresyjności systemu ZSSR.

Sputnik Photos jest międzynarodowym kolektywem założonym w 2006 roku przez fotografów z Europy Środkowo-Wschodniej. Doświadczenie transformacji regionu, z którego pochodzą, stało się pretekstem do wspólnego komentowania zachodzących w nim procesów społecznych, politycznych i kulturowych. Posługując się fotografią, filmem i książką fotograficzną, kolektyw od ponad dekady buduje zapis transformacji obszaru byłego bloku wschodniego. Wypowiedź tę wspiera zespół kuratorów, pisarzy, grafików i animatorów kultury. Wychodząc od fotografii dokumentalnej, rozważają jej współczesny wymiary i funkcję, eksperymentują z formą i treścią. Ważną sferą działań kolektywu są różnorodne formy edukacji wizualnej, które wspierają i promują młodych twórców z regionu.

otwarcie: 21 październik 2016, godz. 19:00

artyści: Andrei Balco, Jan Brykczyński, Andrei Liankevich, Michał Łuczak, Rafał Milach, Agnieszka Rayss, Adam Pańczuk

kurator: Paweł Szypulski

koordynacja: Marta Szymańska, Paulina Kowalczyk